دیگ فولادی بخار از جمله تجهیزاتی است که در موتورخانه گرمایشی برای تامین آب گرم مورد نیاز برای گرمایش فضای تهویه شده یا آب گرم مصرف مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع بویلر ، قلب تپنده کل موتورخانه گرمایشی است و یکی از مهمترین قسمتهای موتورخانه است. امنیت و کارکرد دیگ بخار موتورخانه بسیار مناسب است و سهل انگاری در این زمینه میتواند خرابیهای غیر قابل جبرانی وارد کند.
به طور کلی ، چون در دیگ بخار ما تغییر فاز داریم، لذا طراحی سیتسم بخار به مراتب پیچیده تر از طراحی سیستم آبگرم است. ولی نکته حائزاهمیت دراین نوع دیگ این است که علاوه بر تغییر فاز، به دلیل انتقال گرمای زیاد از فاز گاز به فاز مایع، بسیار میزان گرمای ورودی به سیستم میتواند بالاتر باشد. و دلیل بالاتر بودن بازده سیستم بخار برای همین است.
کاربرد دیگ بخار
- نیروگاه های حرارتی
- صنایع غذایی
- داروسازی
- خطوط نفت و گاز و پتروشیمی
- تهویه مطبوع
- گرمایش و سرمایش
انواع سیستم بخار
سیستم انتقال گرما با بخار را از نظر نوع انتقال گرما ،فشار ، دما ، نوع لوله کشی و چگونگی خط برگشت آب حاصل از تقطیر طبقه بندی می شود. از نظر انتقال گرما به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می گردد. با توجه به نوع فشار به سه دسته کم ،متوسط ، پر فشار تقسیم می گردد. سیستم بخار از نظر برگشت آب حاصل از تقطیر به سه نوع خشک ، مرطوب ، ثقلی و مکانیکی تقسیم می گردد.
دیگ بخار شامل چه قطعاتی میشود؟
دیگ بخار از دو قسمت تشکیل میشود قسمت اصلی که شامل بدنه بویلر،کوره،لوله ها و شبکه است و قطعات و تجهیزات جانبی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم،اهمیت آشنایی با این تجهیزات برای آن است که درست کار کردن هر کدام از این قطعات ضامن بازدهی درست کل سیستم است و باعث پایین آمدن هزینه تعمیرات میشود،نکته دیگر هم این که در صورت استاندارد نبودن هر کدام از این تجهیزات خطر خرابی و حتی انفجار دیگ وجود دارد،تمامی شیرها و شیر فلکهها و تابلو برق، پمپ، شیر فشار شکن اطمینان، مشعل، فلنچ دودکش، الکتروپمپ، محفظه دمنده و دیگر ادوات از جمله قطعات و تجهیزات دیگ بخار است.
- شیر اطمینان یا safety valve
- یک عدد شیر جهت vent
- لول کنترل یا level gauge
- کنترل کننده فشار یا pressure switch
- ترموستات یا کنترل کننده دما
- شیر تخلیه مخزن
- تابلو برق جهت کنترل سیستم
تفاوت دیگ فولادی آبگرم با دیگ فولادی بخار
در حالت کلی دیگ آبگرم وظیفه تبدیل آب سرد به آب داغ را دارد ولی دیگ بخار وظیفه تبدیل آب سرد به بخار را دارد. به طور کلی در دیگ بخار ، انتقال حرارت به سیال سرد ، باعث کندانس بخار میشود. لذا تمامی انتقال حرارت در یک دمای ثابت صورت میگیرد. ولی در مورد دیگ آب گرم، انتقال حرارت از طریق کاهش دمای دیگ به میزان معمولا 5 تا 10 درجه سانتیگراد صورت میگیرد. پس بازده دیگ بخار بالاتر است. ولی الزامات مربوط به اجرا و نگهداری و بهره برداری دیگ بخار بسیار سختگیرانهتر است.
تاثیر خوردگی در راندمان و طول عمر سیستم چیست؟ برای کاهش این تاثیر چه کنیم؟
خوردگی یکی از عواملی است که در تمامی سیستمها رخ میدهد. در سیستم دیگهای فولادی اعم از بخار یا آبگرم خوردگی موضوعی است که تاثیر زیادی در راندمان و طول عمر سیستم خواهد داشت. به منظور کاهش خوردگی و افزایش عمر و جلوگیری از هزینههای تعمیر میتوان به موارد زیر اشاره نمود :
- حفظ مقدار PH یا همان مقدار اسیدی یا قلیایی بودن سیال
- کنترل کیفیت سیال و عملکرد دیگ
- عملکرد سیستم در دما و فشار مناسب
- استفاده از مواد اولیه مناسب برای ساخت دیگ